درام یا توپی نوار نقاله

درام یا توپی Conveyor Pulleys | Drum Pulley در حوزه مکانیک و مهندسی به نوعی پولی یا قرقره معروف است که در ساختار نوار نقاله‌ها کاربرد دارد و به منظور کنترل و هدایت تسمه نقاله‌ها استفاده می‌شود. این قطعه که عملکردی شبیه به چرخ دنده‌های بزرگ دارد، وظیفه چرخاندن تسمه نقاله به دور خود را بر عهده دارد و به دو نوع اصلی محرک (Drive Drum) و متحرک (Idler Drum) تقسیم میشوند. درام‌ها برای کاربردهای گوناگون طراحی و ساخته می‌شوند و بر اساس سه دسته‌بندی مختلف از جنبه‌های ساختاری، کارکردی، مواد به کار رفته و ظاهری تفکیک می‌گردند که در ادامه به معرفی و بررسی آنها می‌پردازیم.

انواع درام یا تویی از نظر ساختاری

تمامی توپی‌ها از نظر ساختار به دو نوع اصلی تقسیم میشوند که عبارتند از:

• درام محرک (Drive Pulley): درام محرک به‌عنوان قلب تپنده هر نوار نقاله، نقش حیاتی در به حرکت درآوردن نوار دارد. این درام معمولاً به موتوری متصل است که نیروی لازم برای انتقال مواد را تأمین می‌کند. برای تضمین پایداری و افزایش طول عمر نوار نقاله، استفاده از یک درام محرک با کیفیت بالا که با نوع مواد انتقالی همخوانی دارد، اهمیت بسزایی دارد. توپی‌های محرک غالباً با پوشش‌های لاستیکی یا سرامیکی مجهز می‌شوند تا با افزایش اصطکاک، از لغزش نوار جلوگیری کنند.
• درام متحرک (Idler Drum): در سمت دیگر نوار نقاله، درام متحرک قرار دارد. این درام که در نزدیکی نقطه تخلیه مواد نصب می‌شود، وظیفه‌اش تغییر جهت نوار و حمایت از آن در این قسمت است. درام متحرک به عنوان عنصری کلیدی در حفظ تنش مناسب نوار و جلوگیری از لغزش آن عمل می‌کند. این درام‌ها نیز ممکن است با مواد مختلفی پوشانده شوند تا عملکرد بهینه‌ای را در شرایط مختلف فراهم آورند.

انواع درام یا تویی نوار نقاله از نظر متریال و ظاهر

درام‌ها بر اساس متریال و ظاهر خود به چند دسته تقسیم می‌شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به معرفی این انواع پرداخته می‌شود:

• درام فلزی ساده: درام‌های فلزی ساده عمدتاً به عنوان درام متحرک در سیستم‌های نوار نقاله استفاده می‌شوند. این نوع درام‌ها از جنس فلز ساخته شده و بدون روکش می‌باشند. به دلیل ساختار ساده و مقاومت بالا، در بسیاری از کاربردهای عمومی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• درام روکش لاستیکی و سرامیکی: برای کاهش اصطکاک و افزایش دوام، درام‌ها می‌توانند با روکش لاستیکی یا سرامیکی پوشش داده شوند. این نوع درام‌ها به طور معمول در بخش محرک نوار نقاله به کار می‌روند، اما می‌توانند در بخش‌های دیگر نیز استفاده شوند. روکش‌های لاستیکی و سرامیکی باعث کاهش ضربه و افزایش عمر مفید درام می‌شوند.
• درام تفلونی: درام‌های تفلونی از جنس تفلون ساخته می‌شوند و خاصیت نچسبندگی دارند. این نوع درام‌ها در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و لاستیک کاربرد گسترده‌ای دارند. ویژگی‌های بهداشتی و مقاومت در برابر چسبندگی مواد از مزایای اصلی این نوع درام‌ها هستند.
• درام بالدار: درام‌های بالدار دارای بال‌هایی در اطراف خود هستند و به شکل‌های مختلفی طراحی می‌شوند. این درام‌ها برای کاربردهای خاصی مانند حمل مواد با حجم بالا یا جلوگیری از لغزش مواد استفاده می‌شوند.
• درام مغناطیسی: درام یا پولی مغناطیسی نوار نقاله دارای خاصیت مغناطیسی است و برای جداسازی مواد فلزی از مواد غیر فلزی در فرآیندهای صنعتی به کار می‌رود. این درام‌ها در انتهای نوار نقاله قرار می‌گیرند و عملکرد آن‌ها به این صورت است که فلزات جذب شده توسط میدان مغناطیسی به دور درام چسبیده و سپس در نقطه‌ای جداگانه جمع‌آوری می‌شوند.

انواع درام یا پولی (Pulley) نوار نقاله از عملکرد

پولی‌ها بسته به نوع و محل قرارگیری‌شان، وظایف مختلفی را بر عهده دارند. در ادامه به معرفی انواع مختلف درام‌های نوار نقاله بر اساس عملکردشان میپردازیم:

• درام تغییر مسیر: درام تغییر مسیر به منظور تغییر جهت حرکت نوار نقاله استفاده می‌شود. این درام‌ها معمولاً در نقاطی از سیستم نصب می‌شوند که نیاز به تغییر زاویه یا مسیر نوار وجود دارد، مانند گوشه‌ها و انحنای مسیر نقاله. این نوع درام به بهبود کارایی و انعطاف‌پذیری سیستم کمک می‌کند.
• درام برگشت: درام برگشت در انتهای نوار نقاله قرار دارد و وظیفه دارد نوار را پس از عبور از طول مسیر، به سمت ابتدای مسیر بازگرداند. این توپی معمولاً به صورت آزاد کار می‌کند و به کمک نیروی گرانش و وزن نوار، آن را به سمت درام محرک هدایت می‌کند.
• درام تیک آپ یا کششی: درام تیک آپ یا کششی (Take-up Pulley) برای تنظیم و حفظ تنش مناسب در تسمه نقاله استفاده می‌شود. این توپی به کمک یک سیستم کششی، طول نوار را تنظیم می‌کند تا از لغزش و افتادگی نوار جلوگیری شود. تنظیم دقیق این پولی باعث بهبود عملکرد کلی سیستم و افزایش عمر نوار می‌شود.
• درام ورودی: توپی ورودی در ابتدای سیستم نوار نقاله قرار دارد و وظیفه هدایت مواد ورودی به نوار نقاله را بر عهده دارد. این درام به گونه‌ای طراحی شده است که مواد به صورت یکنواخت و بدون انسداد روی نوار قرار گیرند و فرآیند حمل و نقل به خوبی آغاز شود.
• درام خروجی: توپی خروجی در انتهای سیستم نوار نقاله قرار دارد و وظیفه تخلیه مواد حمل شده از نوار را بر عهده دارد. این درام به گونه‌ای طراحی شده است که مواد به صورت منظم و کنترل شده از نوار جدا شده و به مقصد نهایی منتقل شوند.
• درام کنترل تسمه: پولی کنترل تسمه برای حفظ و هدایت نوار نقاله در مسیر صحیح خود استفاده می‌شود. این درام معمولاً در نقاطی از سیستم قرار می‌گیرد که خطر انحراف نوار وجود دارد. درام کنترل تسمه با اعمال نیرو و تنظیم مسیر نوار، از خروج نوار از مسیر پیشگیری می‌کند و به حفظ عملکرد پایدار سیستم کمک می‌کند.

درام‌های نوار نقاله نقش حیاتی در عملکرد و کارایی سیستم‌های حمل و نقل مواد ایفا می‌کنند. با توجه به نوع عملکرد و محل قرارگیری، هر یک از انواع درام‌ها وظایف خاصی را بر عهده دارند که انتخاب و تنظیم صحیح آن‌ها می‌تواند به بهبود کارایی و کاهش هزینه‌های نگهداری سیستم کمک کند.

کاربردهای توپی یا درام نقاله

• انتقال مواد:
  • درام محرک با تأمین نیرو لازم از الکتروگیربکس و چرخش خود، موجب حرکت تسمه شده و مواد روی تسمه نقاله را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال می‌دهد.
  •  درام هرزگرد نقش هدایت و پشتیبانی از تسمه نقاله را داشته و از انحراف و شل شدن آن جلوگیری می‌کند.
• پشتیبانی از تسمه:
  • درام‌ها وزن مواد روی تسمه را تحمل کرده و از خم شدن و یا پارگی تسمه جلوگیری می‌کنند.
• تنظیم تنش تسمه:
  • برای جلوگیری از لغزش یا شل شدن تسمه و حرکت روان و بدون انحراف آن، از درام استفاده می‌شود که موجب تنش زدایی از تسمه می‌شود.
• تغییر جهت تسمه نقاله:
  • برای تغییر جهت تسمه نقاله در مسیرهای پیچیده یا هدایت مواد در سیستم‌های انتقال، وجود درام نوار نقاله ضروری است.
• بارگیری و تخلیه مواد:
  • جهت بارگیری و تخلیه مواد در ارتفاع زیاد، وجود درام نوار نقاله در این سیستم‌های انتقال اهمیت بسیاری دارد.

استانداردهای درام نوار نقاله

چندین استاندارد برای درام نوار نقاله وجود دارد که توسط سازمان‌های مختلف ملی و بین‌المللی تدوین شده‌اند. مهم‌ترین این استانداردها عبارتند از:

• CEMA (Conveyor Equipment Manufacturers Association): یکی از انجمن‌های سازندگان تجهیزات جابجایی و انتقال مواد در آمریکا است که به‌طور تخصصی به ساخت و تست درام نوار نقاله می‌پردازد.
• DIN (Deutsches Institut für Normung): یکی از مؤسسات استاندارد آلمان است که ابعاد، مواد و عملکرد سیستم‌های انتقال را مورد بررسی قرار می‌دهد و درام نوار نقاله را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کند.
• ISO (International Organization for Standardization): سازمان بین‌المللی استانداردسازی که استانداردهای لازم برای درام نوار نقاله را از جمله ایمنی و کیفیت مورد بررسی قرار می‌دهد.
• استانداردهای ملی: هر کشوری ممکن است استانداردهای خاص خود را برای طراحی و تولید درام نوار نقاله داشته باشد.

این استانداردها به منظور تضمین کیفیت، ایمنی و کارایی درام نوار نقاله تدوین شده‌اند و رعایت آن‌ها در تولید و استفاده از این تجهیزات ضروری است.

نکات مهم و قابل بررسی در مورد استانداردهای درام نوار نقاله

استانداردهای تعیین شده برای اطمینان از عملکرد ایمنی در سیستم‌های انتقال طراحی شده‌اند. رعایت این استانداردها توسط سازندگان نوار نقاله و تجهیزات آن، موجب کاهش خطرات، افزایش طول عمر، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و بهبود عملکرد نوار نقاله‌ها می‌شود.

مهندسین و طراحان باید با این استانداردها آشنا باشند و با ترکیب تجربیات خود، در تولید محصولی بی‌عیب و نقص تلاش کنند.

توصیه مهم:

برای انتخاب مناسب‌ترین درام نوار نقاله و استانداردهای مربوطه، با متخصصین شرکت امید عمران سهند با شماره تلفن 09351967545  تماس بگیرید.